کوچینگ یا مشاوره (چرا و چگونه)
گذری بر تعامل شرکت فراتحقیق با شرکتهای شهرک علمی تحقیقاتی
در این دنیا پرشتاب علوم ارتباطی افقی را برای تعامل شرکتها بوجود آورده است که برای گذشتگان قابل تصور نبود. این تعامل افقهای بزرگی را برای همه ما بازکرده است که بایستی با دقت از آن سود ببریم.
تهیه شده توسط حمید سعادت نیا مدیرعامل
درباره نویسنده: حمید سعادت نیا مدیر عامل شرکت فراتحقیق سپاهان از سال 1378 فعالیت خود را در این مجموعه آغاز کرده است. ایشان کارشناسی ارشد مهندسی عمران و دکتری مدیریت عالی کسب و کار هستند.
مقدمه
در دنیای امروز، به ویژه در حوزه فناوری و شرکتهای نوپا، نیاز به رهبری مؤثر و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه بیش از پیش احساس می‌شود. با توجه به پیچیدگی‌های روزافزون بازار و تغییرات سریع در محیط‌های کسب‌وکار، مدیران و رهبران سازمان‌ها با چالش‌های جدیدی مواجه هستند که نیاز به رویکردهای نوین در رهبری و مدیریت را نمایان می‌سازد. در این راستا، کوچینگ به عنوان یک ابزار قدرتمند برای کمک به مدیران و رهبران سازمان‌ها شناخته شده است.
کوچینگ به معنای فرآیند هدایت و راهنمایی فردی یا گروهی است که هدف آن افزایش عملکرد، بهبود مهارت‌ها و دستیابی به اهداف مشخص است. این فرآیند معمولاً شامل گفتگوهای عمیق، پرسش‌های چالشی و تکنیک‌های مختلف برای تحریک تفکر و خودآگاهی است. کوچینگ براساس نیازها و اهداف فردی طراحی شده و بر روی توسعه توانمندی‌ها و قابلیت‌های فردی تمرکز دارد.
از سوی دیگر، مشاوره به معنای ارائه راهنمایی و توصیه‌های تخصصی توسط یک مشاور باتجربه است. در این روش، مشاور معمولاً براساس دانش و تجربیات خود، راهکارهایی را برای حل مشکلات یا بهبود وضعیت موجود ارائه می‌دهد. در حالی که مشاوره بیشتر بر روی انتقال اطلاعات و راهنمایی متمرکز است، کوچینگ بیشتر بر روی فرآیند یادگیری و توسعه فردی تأکید دارد.
در این مقاله، علاوه بر بررسی ارزش و فایده کوچینگ و تفاوت آن با مشاوره، تجربه ارتباط فراتحقیق بر مبنای کوچ مدیران دو شرکت دانش محور نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این تجربه نشان‌دهنده منافع زیادی است که کوچینگ در این ارتباط برای فراتحقیق و شرکتهای همراه ایجاد کرده است. از جمله این منافع می‌توان به افزایش شناخت فراتحقیق در شهرک علمی تحقیقاتی، ایجاد یک رابطه تجاری برد برد با شرکتهای شهرک، بهبود مهارت‌های رهبری در این شرکتها، تقویت رابطه همکاری چند سازمانی اشاره کرد. با استفاده از تکنیک‌های کوچینگ، مدیران قادر خواهند بود تا نه تنها بر چالش‌های روزمره غلبه کنند، بلکه به رشد و توسعه پایدار سازمان خود نیز کمک نمایند.
در نهایت، این مقاله سعی دارد تا با بررسی عمیق‌تر موضوع کوچینگ و تأثیرات آن بر روی مدیران و سازمان‌ها، نگاهی جامع به اهمیت این ابزار در دنیای امروز داشته باشد و فرصت‌های جدیدی را برای بهره‌برداری از آن معرفی کند.
بخش اول: ارزش و فایده کوچینگ
کوچینگ به عنوان یک فرآیند حمایتی و توسعه‌ای، به فرد کمک می‌کند تا با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های خاص، به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود دست یابد و مهارت‌های ضروری را تقویت کند. این فرآیند به ویژه برای مدیران شرکتهای نوپا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا این مدیران در مواجهه با چالش‌های پیچیده و گوناگونی هستند که نیاز به اخذ تصمیمات استراتژیک و مؤثر دارند.
یکی از اصلی‌ترین مزایای کوچینگ، افزایش خودآگاهی است. در این فرآیند، کوچ با ایجاد فضایی امن و حمایتگر، به مدیران کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند. این شناخت عمیق از خود، به مدیران این امکان را می‌دهد که براساس ویژگی‌ها و قابلیت‌های خود، برنامه‌ریزی‌های مؤثرتری داشته باشند. به عنوان مثال، یک مدیر ممکن است متوجه شود که در زمینه مدیریت زمان ضعف دارد و با استفاده از تکنیک‌های کوچینگ، می‌تواند راهکارهایی برای بهبود این مهارت پیدا کند.
علاوه بر این، کوچینگ نقش بسزایی در توسعه مهارت‌های رهبری ایفا می‌کند. مدیران با بهره‌گیری از این فرآیند می‌توانند توانمندی‌های رهبری خود را تقویت کرده و به یک رهبر مؤثر تبدیل شوند. این شامل یادگیری مهارت‌هایی نظیر ارتباط مؤثر، توانایی الهام‌بخشی به تیم، مدیریت تعارضات و ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت است. کوچینگ به مدیران کمک می‌کند تا نه تنها به عنوان یک مدیر بلکه به عنوان یک رهبر الهام‌بخش عمل کنند.
“کوچ با ایجاد فضایی امن و حمایتگر، به مدیران کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند”
دیگر فایده مهم کوچینگ، تعیین اهداف واضح است. بسیاری از مدیران ممکن است در پیگیری اهداف خود دچار سردرگمی شوند یا نتوانند اهداف مشخصی را تعیین کنند. در این راستا، کوچینگ به مدیران کمک می‌کند تا اهدافی روشن و قابل اندازه‌گیری برای خود تعیین کنند. این فرآیند شامل شناسایی اولویت‌ها، طراحی راهبردهای لازم و ایجاد برنامه عملیاتی برای دستیابی به این اهداف است. با داشتن اهداف مشخص، مدیران می‌توانند تمرکز بیشتری بر روی فعالیت‌های کلیدی خود داشته باشند و از اتلاف وقت و منابع جلوگیری کنند.
در مجموع، کوچینگ به مدیران این امکان را می‌دهد که با افزایش خودآگاهی، تقویت مهارت‌های رهبری و تعیین اهداف واضح، نه تنها به رشد شخصی خود بپردازند بلکه بر عملکرد کلی سازمان نیز تأثیر مثبت بگذارند. در دنیای پیچیده و متغیر امروز، بهره‌گیری از کوچینگ می‌تواند ابزاری کلیدی برای موفقیت در عرصه کسب‌وکار باشد.
تفاوت مشاوره و کوچینگ
در دنیای امروز، مشاوره و کوچینگ به عنوان دو رویکرد متفاوت در زمینه توسعه فردی و سازمانی شناخته می‌شوند. این دو روش هر کدام اهداف خاص خود را دارند و به شیوه‌های مختلف به افراد و سازمان‌ها کمک می‌کنند.
مشاوره معمولاً بر ارائه راهکارها و توصیه‌ها متمرکز است. در این فرآیند، مشاور به عنوان یک کارشناس عمل کرده و براساس تجربه و دانش خود، راه‌حل‌هایی برای مسائل مختلف ارائه می‌دهد. مشاوران معمولاً در زمینه‌های خاصی تخصص دارند و می‌توانند به مشتریان کمک کنند تا مشکلات خود را شناسایی کرده و راهکارهای عملی برای حل آن‌ها پیدا کنند.
بطور مثال: فرض کنید یک شرکت تازه تأسیس در حال توسعه یک محصول جدید است. مشاور می‌تواند با بررسی نیازهای خاص این شرکت، راهکارهایی مانند انتخاب استراتژی‌های بازاریابی یا بهینه‌سازی فرآیند تولید را پیشنهاد دهد. این مشاور ممکن است بگوید: “برای ورود به بازار، بهتر است از روش‌های تبلیغاتی دیجیتال استفاده کنید.”
این فرآیند شامل پرسش‌های عمیق و تکنیک‌های مختلفی است که به فرد کمک می‌کند تا توانایی‌های خود را شناسایی کرده و راهکارهای خلاقانه‌ای برای چالش‌های خود پیدا کند.
در مقابل، کوچینگ بیشتر بر فرآیند کشف و یادگیری فردی تأکید دارد. در اینجا، کوچ به فرد کمک می‌کند تا خود به راه‌حل‌ها دست یابد. این فرآیند شامل پرسش‌های عمیق و تکنیک‌های مختلفی است که به فرد کمک می‌کند تا توانایی‌های خود را شناسایی کرده و راهکارهای خلاقانه‌ای برای چالش‌های خود پیدا کند.
بطور مثال: فرض کنید یک مدیر پروژه با چالش‌هایی در مدیریت تیم خود مواجه است. به جای اینکه یک مشاور به او بگوید که چگونه باید تیم را مدیریت کند، کوچ می‌تواند با پرسش‌هایی مانند “چه موانعی شما را از رسیدن به اهداف تیم باز می‌دارد؟” یا “چگونه می‌توانید ارتباطات تیم را بهبود ببخشید؟” او را تشویق کند تا خود به راه‌حل‌هایی برسد. این فرآیند ممکن است منجر به شناسایی نیازهای آموزشی اعضای تیم یا ایجاد جلسات منظم برای ارتباطات بهتر شود.
در نهایت، هر دو روش مشاوره و کوچینگ می‌توانند بسیار مؤثر باشند، اما رویکردها و نتایج آن‌ها متفاوت است. مشاوره می‌تواند به سرعت راهکارهای مشخصی را ارائه دهد، در حالی که کوچینگ با تمرکز بر فرآیند یادگیری و کشف فردی، به افراد کمک می‌کند تا توانمندی‌های خود را شناسایی کرده و راهکارهای خلاقانه‌ای برای چالش‌های خود پیدا کنند. این دو رویکرد می‌توانند مکمل یکدیگر باشند و بسته به نیازهای خاص هر سازمان یا فرد، یکی از آن‌ها ممکن است مناسب‌تر باشد.
بخش دوم: همکاری با شرکتهای دانش‌بنیان
در این بخش، به همکاری من به عنوان کوچ با دو شرکت دانش‌بنیان اشاره می‌کنم. این همکاری‌ها شامل جلسات منظم کوچینگ و مشاوره‌های مدیریتی بوده است که منجر به ایجاد تغییرات مثبت در عملکرد این شرکتها شده است.
شرکت اول: افرند تجارت رسا
شرکت افرند تجارت رسا، بعنوان یک شرکت دانش‌محور، با هدف ارائه خدمات نوین در حوزه فناوری‌های پهپادی تأسیس شده است. این شرکت که تحت مدیریت یک زوج کارآفرین و خوش‌فکر فعالیت می‌کند، به ارائه انواع خدمات مرتبط با پهپادها از جمله خرید، تعمیر، آموزش خلبانی و صدور گواهینامه‌های مربوطه می‌پردازد. هدف اصلی این شرکت، برنامه‌ریزی و استفاده از پهپادها برای انجام عملیات خاص و تخصصی در صنایع مختلف است.
حدود سه سال پیش، در نخستین جلسه کوچینگ که با مدیران این شرکت داشتم، افرند تجارت رسا با چالش‌های زیادی روبرو بود. یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که این شرکت با آن مواجه بود، بدقولی و عدم تعهد کارفرمایان در پرداخت صورت وضعیت‌های مالی بود که به نوبه خود بر روند کار و بهره‌وری شرکت تأثیر منفی گذاشته بود. در آن زمان، سرویس اصلی این شرکت به بازرسی دکل‌های برق محدود می‌شد و من به عنوان کوچ، هیچ تجربه یا ذهنیتی در مورد این صنعت نداشتم. تنها دارایی من در آن زمان، دانش و تجربیات کسب‌شده از دوره‌های آموزشی کوچینگ بود و همچنین وجود اساتید مجرب که راهنمایی‌های ارزشمندی را در اختیارم قرار داده بودند.
این تجربه، اولین گام من در استفاده از تکنیک‌های کوچینگ به منظور کمک به دیگران بود. در آن زمان، با وجود عدم آشنایی عمیق با صنعت پهپاد، توانستم با استفاده از مهارت‌های کوچینگ خود، فضایی را ایجاد کنم که مدیران افرند بتوانند به راحتی چالش‌های خود را شناسایی کرده و راهکارهای خلاقانه‌ای برای حل آن‌ها پیدا کنند. معجزه کوچینگ و خلاقیت مدیران افرند توانست داستان موفقیت این شرکت را رقم بزند.
با تلاش و کوشش مستمر تیم مدیریتی و کارکنان این شرکت، افرند توانست در زمینه‌های مختلف ایده‌ها و راهکارهای نوآورانه‌ای را پیاده‌سازی کند که منجر به رشد قابل توجهی در عملکرد آن شد. این تغییرات شامل بهبود فرآیندهای داخلی، افزایش کارایی در عملیات و همچنین توسعه خدمات جدید بود که به نوبه خود باعث جذب مشتریان جدید و افزایش رضایت مشتریان قبلی گردید. این همکاری مؤثر و دوستانه در نهایت منجر به انعقاد یک قرارداد سرمایه‌گذاری سه‌ساله بین فراتحقیق و افرند تجارت رسا گردید. در پایان سال ۱۴۰۳، فراتحقیق موفق به کسب ۱۸ درصد از سهام این شرکت شد. این سرمایه‌گذاری نه تنها به تأمین منابع مالی لازم برای توسعه بیشتر افرند کمک کرد، بلکه امکان دسترسی به شبکه‌های گسترده‌تر تجاری و منابع انسانی متخصص را نیز فراهم آورد.
امروز، شرکت افرند تجارت رسا در دامنه وسیعی از خدمات پهپادی فعالیت می‌کند که شامل فروش انواع پهپادهای تجاری، صنعتی و کشاورزی، آموزش خلبانی و ارائه گواهینامه‌های رسمی خلبانی و همچنین برنامه‌نویسی کاربردی بر روی این پهپادها برای کاربردهای مختلف است. جدیدترین همکاری بین دو شرکت نیز شامل برنامه‌نویسی پهپادها برای دو حوزه مهم است: اول، بازرسی و شستشوی نیروگاه‌های خورشیدی و دوم، شستشوی نمای ساختمان‌ها با استفاده از پهپادها.
این همکاری‌ها نه تنها موجب پیشرفت قابل توجهی برای شرکت افرند شده است بلکه ارزش افزوده‌ای نیز برای فراتحقیق به همراه داشته است. با ایجاد نوآوری در خدمات و گسترش دامنه فعالیت‌ها، هر دو شرکت توانسته‌اند در بازار رقابتی امروز منافع خود را تثبیت کنند. این موفقیت‌ها نشان‌دهنده اهمیت همکاری‌های استراتژیک و بهره‌گیری از دانش و تجربیات یکدیگر در راستای تحقق اهداف مشترک است.
در نتیجه، این داستان موفقیت نه تنها یک نمونه از کارآمدی کوچینگ در دنیای کسب‌وکار است، بلکه نمایانگر قدرت خلاقیت، همکاری و اراده قوی مدیران در غلبه بر چالش‌ها و تبدیل آن‌ها به فرصت‌هاست.
شرکت افرند تجارت رسا، به عنوان یک شرکت دانش محور، با هدف ارائه خدمات نوین در حوزه فناوری‌های پهپادی تأسیس شده است.
شرکت دوم: رایموند اکثیر سپاهان
در دنیای امروز، ایجاد همکاری‌های مؤثر و نوآورانه در صنعت شیمی می‌تواند به پیشرفت‌های چشمگیری منجر شود. یکی از نمونه‌های موفق این همکاری‌ها، شرکت رایموند اکثیر سپاهان به مدیریت آقای بهمنی و همسر ایشان است.
این زوج کارآفرین، فارغ‌التحصیلان برجسته دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان، با تکیه بر دانش و تخصص خود موفق به تولید یک ماده شیمیایی با ارزش افزوده بالا در ایران شده‌اند. طراحی و ساخت تجهیزات لازم برای تولید اولیه این ماده نیز توسط خود آن‌ها انجام شده است که نشان‌دهنده خلاقیت و نوآوری آن‌ها در این حوزه است.
هدف اصلی شرکت رایموند اکثیر، ایجاد خط تولید برای این ماده شیمیایی است که می‌تواند تأثیر بسزایی بر بازار داخلی داشته باشد. در خلال دوره کوچینگ که با این دوستان داشتم، اطلاعات و دانش ارزشمندی در زمینه تولید مواد شیمیایی کسب کردم و امیدوارم این دوره نیز برای آن‌ها مثمر ثمر بوده باشد.
در کنار این موفقیت‌ها، آشنایی ما در این دوره منجر به ایجاد یک رابطه کاری حرفه‌ای بین شرکت بازرگانی فراتحقیق (چلیپا) و شرکت رایموند اکثیر گردید. این همکاری فرصتی را فراهم کرد تا به طور عملی واردات و صادرات مواد شیمیایی را آغاز کنیم. امید است که این همکاری روز به روز توسعه یابد و منافع بیشتری برای هر دو شرکت به همراه داشته باشد
هدف اصلی شرکت رایموند اکثیر، ایجاد خط تولید برای این ماده شیمیایی است که می‌تواند تأثیر بسزایی بر بازار داخلی داشته باشد.
نتیجه‌گیری: هدف‌گذاری فراتحقیق
در دنیای امروز، ارزش و هنر کوچینگ به عنوان یک ابزار قدرتمند در توسعه فردی و سازمانی شناخته شده است. کوچینگ نه تنها به افراد کمک می‌کند تا به اهداف خود برسند، بلکه با ایجاد فضایی امن و حمایتی، خلاقیت و نوآوری را در آن‌ها شکوفا می‌سازد. این فرآیند به مدیران و تیم‌ها این امکان را می‌دهد که با شناسایی نقاط قوت و ضعف خود، استراتژی‌های مؤثری برای رشد و پیشرفت تدوین کنند. در واقع، کوچینگ به عنوان یک تسهیل‌کننده، می‌تواند روابط بین اعضای تیم را تقویت کرده و فرهنگ همکاری و همفکری را در سازمان‌ها ایجاد کند.
فراتحقیق با هدف ادامه این مسیر موفقیت‌آمیز، قصد دارد تا همکاری‌های بیشتری با شرکتهای فناور داشته باشد و آن‌ها را به خانواده بزرگ فراتحقیق ملحق کند. ما بر این باوریم که با ایجاد یک اکوسیستم حمایتی، می‌توانیم به رشد و توسعه پایدار این شرکتها کمک کنیم. توسعه روابط با شرکتهای دانش‌محور نه تنها به افزایش ظرفیت‌های فنی فراتحقیق منجر شده است، بلکه ثمرات مالی قابل توجهی نیز برای ما به همراه داشته است. این همکاری‌ها موجب تبادل دانش و فناوری، ارتقاء کیفیت خدمات و محصولات، و در نهایت افزایش سهم بازار فراتحقیق گردیده است.
در نتیجه، ما متعهد به گسترش این همکاری‌ها هستیم تا از طریق تشکیل یک شبکه قوی از شرکتهای فناور، به رشد پایدار و مداوم دست یابیم. ما یقین داریم که با تکیه بر اصول کوچینگ و ایجاد یک اکوسیستم حمایتی، می‌توانیم به یکدیگر کمک کنیم تا در عرصه‌های مختلف به موفقیت‌های بیشتری دست یابیم.
